Met Noorse mannen converseren is een zaak apart. Ze zijn heel vriendelijk, het enige waar ik aan moet wennen is dat het zo lang duurt voor ze antwoord geven. Alsof ik elke keer naar de zin van het leven vraag. 
Vanmorgen gingen we met een kabelbaan naar de top van de berg. Met zijn muts diep over zijn hoofd getrokken stond de jonge man die de cabine bediende peinzend achter de knoppen.
Halverwege de berg: 'De geitenkaas die ze daarboven serveren heeft een tweede prijs gewonnen.'
Stilte. 
Na een wandeling belandden we in het restaurant, probeerden de kaas die je geacht wordt met wafels en jam te eten. De kaas is donderbruin en onwaarschijnlijk zout. Doordat het smelt heb je nou niet het idee dat je een winnaar op de bord hebt. Bruine drek. 
Kabelbaan naar beneden. 
Stilte. 
Ik: 'We hebben de wafels met kaas gegeten.'
Hij:: 'Dat doet me goed.'

We hadden boterhammen met kaas, handschoenen, een muts en een sjaal. Geen plastic, geen hoofdlamp, geen droge kleding. 
De vrouw die ons per boot overzette had een gebroken been. Dat zat het varen niet in de weg. We scheurden met een noodgang over het water, stapten uit, zwaaiden en waren alleen in een bevroren wereld. 
We begonnen aan onze voettocht van anderhalf uur zonder plastic om uit te rusten en volgen een spoor van sledehonden en rendieren. Serieus. Geen kerstgedachte. 
Na anderhalf uur lopen klopten we voorzichtig aan bij een houten huis. A was not an early bird had ze bekend. Het was half twaalf en het duurde. Uiteindelijk zwaaide de deur open en werden we hartelijk onthaald met taart en koffie en een pan soep op de stoof.
We luisterden naar verhalen uit een andere dimensie. A is in het huis geboren, wil er horizontaal uit, vindt de eenzaamheid het mooiste wat er is: de stilte, de skyline, de bergen, het water. Ze praat tegen zichzelf en Henry, haar imaginaire huisgenoot, antwoordt. Ze bedacht op haar veertiende dat een relatie geen na te streven doel was, maar als het naar haar toe zou komen, oké. Het kwam niet. Nu schrijft ze romantische verhalen tot een uur of vijf uur in de ochtend, vermaakt zich met haar schrift: ze heeft het nodig het papier en de pen te voelen, nee, typen is niets voor haar...  
Ik dacht: één shot van A in haar bed, met een minuscuul leeslampje, glimlachend schrijvend over een leven dat zij zelf eigenlijk had willen hebben, en de Nipkov is binnen. 

Morgen gaan we een woeste tocht maken. Eerst huren we een taxibootje dat ons over het grote meer op het verste punt land zal afzetten. Dan moeten we anderhalf uur lopen (geen wegen aan die kant) om bij een boerderij te komen waar A al haar hele leven in haar eentje een afgezonderd leven leidt. 
De schrijfster die mee zou gaan kan toch niet. Ze geeft ons een hele waslijst door van wat we allemaal mee moeten nemen. Veel eten, iets om op te zitten in de sneeuw, drank, droge kleding en een hoofdlamp. O ja, en bereik is daar niet.  
Ik krijg opeens een heel ander beeld van de tocht. Vooral die hoofdlamp intrigeert. De schrijfster zegt dat dat is voor het geval we het niet redden en 's nachts in het donker terecht komen.
Ik weet het niet met die schrijfsters... 
We vertrekken om acht uur in de ochtend.  

Mijn mobiel heeft er hier niet zo'n zin in. In het huisje heb ik heel af en toe bereik, en dan houdt hij er weer mee op. Het is een goede oefening in losgekoppeld zijn. We zitten een half uur buiten Rjukan, als we daar zijn dan doet hij weer volop mee. S daarentegen heeft continu bereik. 
Als mijn telefoon er even zin in heeft, maakt mijn hart een sprongetje. Ik doe weer mee. 
​​Tja.
​Ik weet het. 

​De kunstenaar die het licht in Rjukan bracht stond op het programma. We namen drank en eten mee en zaten in de keuken van zijn huis te praten over de opnames (op 33 min.) die gemaakt waren. Hij was blij met het resultaat, hij had wel anders meegemaakt. 
Het ging er Noors aan toe. Op het moment dat we aan tafel konden bleek opeens dat er nog iemand mee zou eten. We moesten even wachten. S vertelde dat het de vorige keer precies zo ging. Of het nou uit verlegenheid was dat hij niet durfde te zeggen dat er een vrouw aan zou schuiven of dat het gewoon iets Noors is, want je ziet vanzelf wel dat er nog iemand bij komt... we wisten het niet, maar we hadden genoeg.
De vorige keer schoof er een surfmeisje aan. Dit keer een kunstenares die sinds een jaar in Rjukan woonde.  
We kwamen weer meer van de gemeenschap te weten. Allemaal import, een open gemeenschap, veel paradijsvogels. Maar de vogel waar ik op wachtte kwam niet. Ik had me verheugd op de ex van M die op de eerste verdieping woont, paars haar heeft en verdacht wordt van een border line-achtige karakterstructuur. Wel stampte ze om de zoveel tijd van de ene naar de andere kant van haar verdieping. Niks vogelachtigs aan. 

Na drie dagen gezegd te hebben dat we echt de volgende ochtend met yoga zouden beginnen, legden we dekbedden in de zitkamer en keken op youtube naar een vrouw met een veel te mooi figuur om onverschillig bij te blijven.
We deden haar na en namen ons voor om weken te vasten.
Ik bleef tijdens de downward dog al steken. Maar toen ik de thread the needle moest doen, raakten mijn armen echt in de knoop en speelden mijn gedachten op. Dit nog elke dag de komende dagen?! Echt niet. Inkopen doen: chips, worsten, kazen, toastjes, dips en drank bij de open haard. Genoegzaam herhalen dat het om de binnenkant gaat en af en toe proosten op de downward dog die nu gewoon rechtop in haar stoel zit om een soepele whisky achterover te slaan. 

We slipten bijna van de weg af toen we een tegenligger passeerden. Dat zou een jammerlijk einde zijn geweest, en wellicht een vier-voor-de-prijs-van-één-begrafenis, maar de chauffeur reed al slippend-kletsend door. 
Daar waar de weg ophield stonden mensen te wachten tot ze aan boord van een piepklein bootje konden stappen. S en ik pasten niet meer in de stuurhut en bleven op het voordek staan. We scheurden over het water. Jas open, handschoenen nog in mijn zakken, te veel vaart om iets dicht te doen of aan te trekken. Koud. 
Op het eiland stond een kerkje waar alle mensen ingepropt werden. We luisterden naar de onbegrijpelijke dominee, alleen Jezus, de vader en de zoon pikten we eruit. Verder hadden we tijd genoeg om naar de schilderingen te kijken, te gapen en warm te worden.  
Niemand van de nabestaanden sprak. Een vrouw op krukken stommelde een ladder op om de klok te luiden. 
Buiten schepten alleen mannen om de beurt het hele graf dicht. Dat duurde. Toen kwam het knielen. Ik plantte mijn knie vol in de sneeuw, gebruik is gebruik, maar ik bleek de enige. De anderen zaten erbij alsof ze gingen plassen. Van echt mee-lijden was geen sprake. Had ik me toch net een tikje te veel ingeleefd. 

Voor research voor een documentaire zit ik samen met S in Noorwegen. Ik had op een geweldige herfst gerekend, maar zit in een geweldige winter.
De eerste nacht had het onophoudelijk gesneeuwd, toen we wakker werden in de cabin aan het meer, lag er tien centimeter. 
Ik dacht met diverse bewoners van dit gebied gesprekken te voeren: in een kroeg, bij iemand thuis... We gaan naar een begrafenis. 
Om er te komen nemen we een boot naar een eiland waar de hele gemeenschap verzamelt. We worden opgehaald door iemand met een 4 wheel drive, omdat onze huurauto in dit gebied weinig voorstelt.  ​
​De sneeuw is inmiddels aangegroeid tot dertig centimeter, ik heb diverse lagen aan en bereid me geestelijk voor om straks met z'n allen het graf tot de rand toe dicht te scheppen en daarna in de sneeuw te knielen. Iedereen doet het. Met jurken en panties en al. 
Ik weet niet of ik erge zin heb. 

W&B hebben na zeven jaar geduld en hopen het absolute droomhuisje gevonden, en ook nog eens op hetzelfde volkstuinpark als ik. Dat moest gevierd worden. Champagne, open haard en een fijne maaltijd. Voor de feestelijkheid bleef ik ook op het park, alleen vind ik dat wat minder omdat er bijna niemand meer overnacht. Dus vroeg ik W, toch een goede vriend, of hij die nacht zijn mobiel wilde aanlaten om me te kunnen redden bij onraad. Hij is erg voor zelfstandige vrouwen. Normaal gesproken ben ik dat ook. Maar de tekst: 'Tegen de tijd dat ik bij jou ben, ben jij allang verkracht en in stukjes gesneden,' droeg daar eerlijk gezegd niet echt aan bij.  

De geluksmaker was er weer. Ik liet net een groep Amerikanen uit, trok de laatste, toevallig ook de leukste - terug van mijn trapje - mijn boot weer in en mijn terras op. Hij vond het niet erg. Vanaf mijn terras keken we naar R die met zijn muziek  al mensen had gelokt. De brug stond vol.
​De Amerikaan moest met de bus mee die op de gracht stond te wachten, maar toch gewoon bleef staan om dit schouwspel niet te missen. R speelde My funny valentine en zwaaide intussen uit de verte naar mij. 'Ik kom zo bij je, je boek is geweldig!'
Valentine ebde weg, de klomp werd gehesen en hij voer naar me toe. Vanuit zijn bootje hield hij nog een serenade, dit keer met woorden.